گندزدایی با استفاده از کلرزنی استفاده از کلر ارزان ترین روش گندزدایی آب و فاضلاب است. کلر برای از بین بردن باکتری ها و سایر میکروب های موجود در ذخایر آب آشامیدنی بکار می‌رود. امروزه حتی به ذخایر کوچک آب همواره کلر افزوده می شود. اولین کاربرد کلر در تصفیه آب آشامیدنی، کنترل طعم و بو بوده است. سایر کاربرد های کلر شامل کنترل جلبک‌ها، حذف آهن و منگنز، حذف سولفید هیدروژن و حذف رنگ می‌باشد. کلر به اشکال مختلف از جمله : ترکیبات جامد هیپو کلرت سدیم و پتاسیم و دی‌اکسید کلر گازی در صنعت آب موجود است. ویژگی های استفاده کلر عبارت است از: 1. ارزان 2. به جای گذاشتن کلر باقیمانده در آب 3. کارایی در غلظت‌های پایین 4. در دسترس بودن به سه صورت: • گاز )گاز کلر( • مایع )هیپو کلرت سدیم( • جامد)هیپو کلرت کلسیم( کلر، علاوه براثر میکروب کشی چند ویژگی مهم دیگر ازنظر تصفیه آب دارد، ازجمله : آهن، منیزیم و هیدروژن سولفید را اکسید می کند، بعضی اجزاء مولد بو و طعم بد را از بین می برد، از رشد جلبک‌ها و زیست مندهای مولد لجن لزج جلوگیری می کند و بالاخره به انعقاد آب هم کمک می کند. طرز کار کلر پس از افزودن کلر به آب، اسید هیدروکلریک و هیپوکلرو تشکیل می شود. اسید هیدروکلریک به وسیله‌ی قلیایی بودن آب خنثی می شود و اسید هیپوکلرو یون ساز، تبدیل به یون های هیدروژن و هیپوکلریت می شود: h2o+ cl2 → hcl + hocl hocl → h+ + ocl-s اثر گندزدایی کلر عمدتاً به علت اسید هیپوکلرو و به مقدار کمتر مربوط به یون های هیپوکلریت است. اسید هيپوکلرو کار آمد ترین شکل کلر برای گندزدایی آب و از یون های هيپوکلريت بسیار (هفتاد تا هشتاد برابر) موثرتر است. اگر ph آب در حدود هفت باشد بیشترین اثر گندزدایی کلر آشکار می شود زیرا اسید هيپو کلرو بیشتر تولید می شود و اگر مقدار ph از 8.5 بیشتر باشد اثر گندزدایی کلر نامطمئن است زیرا نزدیک به نود درصد اسید هیپو کلرو به یون های هيپوکلريت تبدیل می شود. خوشبختانه بیشتر آب ها ph بین 7.5 - 6 دارند. اصول کلر زنی پیش از هر چیز آبی که قرار است کلر زنی شود باید صاف و بدون کدورت باشد، زیرا کدورت از کارایی کلر زنی جلوگیری می کند. دیگر آنکه باید کلر موردنیاز برای آب برآورد شود. زیرا کلر موردنیاز آب با مقدار کلر که به آب‌زده می شود متفاوت است، مقدار کلر باقی مانده در پایان یک مدت معین (به‌طور معین شصت دقیقه) در یک حرارت معین و ph معین آب هم تفاوت می کند. زمان تماس با کلر می‌بایست رعایت شود. لازم است حداقل به مدت یک ساعت کلر باقی مانده با میکروب ها و ویروس ها در تماس باشد تا کشته شوند. حداقل غلظت توصیه شده کلر باقی مانده نیم میلی گرم در لیتر پس از یک ساعت است. مجموع کلر لازم برای یک نوع آب به اضافه کلر باقی مانده آزاد به مقدار 0.5 میلی گرم در لیتر، مقدار کلری را که باید به کار برود تشکیل می دهد. منبع: جزوه تصفیه آب -دکتر ترابیان
لینک: